Nur-ina Baybaya
Assamualaykum wa rakhmatullahi wabarakatuhu..
Aun aku ini pangasubu tukbal pa kaguruhan amun kiyawakilan di ha tiranan. Ini in panasubu, unu baha' n pag iyanun Ammal SALEH iban Ammal JARIYA? Andu' magmaaf pasawaha niyu kamu. Mahuli salam kasilasa maun kaniyu. WASSALAM.
Jawab:
Wa alaykumussalam warahmatullahi wa barakatuhu...
In ammal saleh, amuna in ibada't (mga hinang marayaw). In ibada't,
اسم جامع لكلّ ما يحبّه الله و يرضاه، من الأقوال و الأفعال، ظاهرة و باطنة
( Siya na in ngan, nalangkum niya in katan kababayaan sin Allahu Ta'aala iban karidaan niya, dayin naman ha himumungan iban kakahinang, sibu' da siya nakatatampal iban nakatatapuk ).
Biya' na sin Sambahayang, puasa, Pagzakat, Paghajji, Pagtuntut ilmu', Pagjihad, Pagduwaa tudju pa Allahu Ta'aala, Pagtaat ha duwa maas, Pagbassa Qur-an, Pagmabuga', Ikhlas, Pagsabar, Pagjikir iban unu-unu pa. Misan sadja in umig kaw sin hangsulag tunuk atawa makamumula ha dan hasupaya masalamat in Tau maglalabay, in yadtu ibadaat/ammal saleh. In puunan sin katan hinang ammal saleh, amuna in rukun Islam lima (5).
(قال الله تعالى : ( وما خلقت الجن والإنس إلا ليعبدون
Hati niya: " Iban wala' ku piyapanjari in Jinn iban Manusiya', malayingkan magtag-eipun (tudju mari kakuh) "
Subay natu' tumtumun in sarat hikatayma' sin hinang marayaw (ammal saleh), duwa (2) in taud:
1.) الاءخلاص (Ikhlas): Subay in ibadat hinangun (hinang marayaw), tulus ikhlas (mag-agad in kug iban baya' huminang ibadat) karna' sin Allahu Ta'aala tunggal isa-isa niya, lappas dayin ha pagshirik, iban lappas ha pakitah-kitah/parungug-dungug.
2.) المتابعة (Al-muta'ba-ah): Subay in ibadat, magad ha sara' sin Allahu Ta'aala sarta' umatap (magad) ha Sunnah sin Rasulullahi (Sallallahu Alayhi Wasallam), magad ha hantangan sin pag-ibadat niya.
In duwa sharat yan, subay di' mabutas. Apabila wayruun in duwa yan atawa na-ig in hambuuk dayin ha duwa sharat, in ibadat dih taymaun sin Allahu Ta'aala.
In JARIYA, bang ta pabuntulun amuna in Sadaqah azzaariyah. Amuna in pagtukbal mu sin unu-unu pangalta' mu (halal) pa mga sila Fuqaraa' iban Miskin, atawa hisyu-siyu dayin ha mga sila walu (8) asnaaf. Atawa nagpahinang kaw Masjid pagsambahayang sin Muslimin, atawa mga panghiyanum sarta' piyakaun mu pa tau, wayruun dayin ha mga sila manusiya' makakaun sin mga panghiyanum mu atawa mga bungang-kahuy nakakaun in mga Manuk-manuk, malayingkan in yadtu Sadaqah.
In karayawan sin Sadaqqah, apabila mawapat na in mu'min, masi-masi magdatung kaniya in karayawan halaum pakuburan niya, nasabbut yan ha hadeeth.
