Miskinan Kabayan
Assalamualyakom,mnga guro namoh klshan bng sab in kmo dh mgbatih laol ha sususalan cn biah kmo kulang pnghati ha sarah,,in pngsubo bihaini,,psal cn mgtalianak ha tungod pgbana. biyaddiin baha in hukoman cn ank amon lugoson cya sin maas nya ha dh nya kbyaan sh awn usg kiyabyaan nya.
Ampa in usg yaon tau mryaw rasab,he kadto mgiibadat dasab,,bng in maas mangdah2 ha ank,,uno mkbak baha in ank dusa ha maas,atawa biyaddiin?mgsukol tumgad kmi cn jajawaban. MMtaud tuud nghappen bihaon katoh especially ha hula ta.
Jawab:
Kas Sayfuddin
1. hadith dan kan ibnu abbas awn hmbouk budjang myad2 pa nabi moh. Ampa nya byaytaan n nabi sin h amah nya pyabana sya ha usug kahukawan nya(dh nya kabayaan, nah pyapagpi sya sn nabi s.A.w dumuun ha bana nya atawa mgbutas) hadith hasan.
damikyan ha dugain riwayat ففرق بينهما
hatinya :( pyapagbutas sila karuwa)
2.Hadith لا تنكح البكر حتى تستأذن"dh manjari paasawahun n budjang hingga kapangayuan ijin"
3. In babae bng siya aqel balig na ampa awn mga pangalta nya(ex. Sasakatan ,tinda, bulawan amuin dain ha usaha sin babae yaun) dh manjari ha amah mgbaya baya sin altah sn anak nya babae yaun(byah sapantun hdagang nya n altah yaun) malainkan suby awn IZIN sn anak, nah byahdien na baha bng amuna n sahalgah halga pgkababae nya ?Lugusun sya ha bukun karidaan nya?Ha usug kahukawan nya? Sin in Allahu taala byutangan nya duun ha 2 mg tyaun n pgkasi ibn pg ulung مودة و رحمة
nah bng swpama n babae dyudugalan ha usug yaun hwnu d2 n pag kasi ibn pag ulung?
4. Ibn n babae jiyare kanya sin agama islam apabila kahukawan nya n bana amuin muklas sya dain ha bana yaun byah na sin ha bab sin fiqhالخلع
Wa alykmslm twan malingkat n pangasubu mu yan mataud toud mghapin ha hulah natoh sn bihan.
Muna2x n mga ULAMA ng khelaf sila ha tungud sin anak budjang unu manjari lugusun sin maas pa banahun misan dh mabaya n anak atawa dh manjari?
Nabahagi n mga ulama pa 2 papanaw sumagama n makusug papanaw "DIH SYA MANJARI LUGUSUN " sibuh da ibn sin LABAY NA PAGHULAH in ini mazhab h abu hanipa ibn sin pangabay nya, ibn mazhab ahmad bin hmbal ha hambouk riwayat, awza-e,asthawre, abi thaur, ibnu munzir, ibn h shykhul islam ibnu taymeyya in dalel nila amuna n mga ini:
Muna2x n mga ULAMA ng khelaf sila ha tungud sin anak budjang unu manjari lugusun sin maas pa banahun misan dh mabaya n anak atawa dh manjari?
Nabahagi n mga ulama pa 2 papanaw sumagama n makusug papanaw "DIH SYA MANJARI LUGUSUN " sibuh da ibn sin LABAY NA PAGHULAH in ini mazhab h abu hanipa ibn sin pangabay nya, ibn mazhab ahmad bin hmbal ha hambouk riwayat, awza-e,asthawre, abi thaur, ibnu munzir, ibn h shykhul islam ibnu taymeyya in dalel nila amuna n mga ini:
1. hadith dan kan ibnu abbas awn hmbouk budjang myad2 pa nabi moh. Ampa nya byaytaan n nabi sin h amah nya pyabana sya ha usug kahukawan nya(dh nya kabayaan, nah pyapagpi sya sn nabi s.A.w dumuun ha bana nya atawa mgbutas) hadith hasan.
damikyan ha dugain riwayat ففرق بينهما
hatinya :( pyapagbutas sila karuwa)
2.Hadith لا تنكح البكر حتى تستأذن"dh manjari paasawahun n budjang hingga kapangayuan ijin"
3. In babae bng siya aqel balig na ampa awn mga pangalta nya(ex. Sasakatan ,tinda, bulawan amuin dain ha usaha sin babae yaun) dh manjari ha amah mgbaya baya sin altah sn anak nya babae yaun(byah sapantun hdagang nya n altah yaun) malainkan suby awn IZIN sn anak, nah byahdien na baha bng amuna n sahalgah halga pgkababae nya ?Lugusun sya ha bukun karidaan nya?Ha usug kahukawan nya? Sin in Allahu taala byutangan nya duun ha 2 mg tyaun n pgkasi ibn pg ulung مودة و رحمة
nah bng swpama n babae dyudugalan ha usug yaun hwnu d2 n pag kasi ibn pag ulung?
4. Ibn n babae jiyare kanya sin agama islam apabila kahukawan nya n bana amuin muklas sya dain ha bana yaun byah na sin ha bab sin fiqhالخلع
na byadien na baha bng ampa panagnaan pabanahun ha usug kahukawan nya?
Wallahu a'lam ganapan man sn kaguruhan.
Wallahu a'lam ganapan man sn kaguruhan.
Najs Sarail Tahir
Amuin siyugpat nya in pagtag ipun pa pag parayaw rayaw ha duwaa maas..
Adapun bng amuin lyugus in babai bhan cn duwa maas nya ubus simagga ciya dh mabaya hbutang ta sambil miyaguy ib babai dayn ha sabab yat2 nangdah2x in duwaa maas kaniya in mga parakala muna muna magkalagihan xa marayaw kasalas say dh naku sumalassay humukum kaniya yan di in kaguruhan natuh cila yan in labi taga panghati..
Adapun in ha kakuh wajib in maas subay 2ud muna muna in sila humati ha hukuman sarah atawa mangaru ha mga kaguruhan nkahati ha mga parakala ini para amuin dh sila maka liyu lakad makalanggal cin sarah cin Agama iban para maawun duun ha Antara nila ibn cin mga anak nila in pagkasilasa pag sawmbibi malawa in pagpangdahdah dayn ha hambuuk pa habuuk ibn pagbalih pangatayan dayn kanila..
Adapun pa mga sila kaanakan kbabaihan anduh in maas kailu bkun yan amun sawla kamu pinian usug in yan hikamudarat kaniyu way kabayaan kailu cin maas malaingkan in hikasanyang cin Anak adakala hangkan kw yan liyawagan usug bat hikarayaw kaimu ha susungun mu.
Anduh bng amuin usug taga agama da marayaw da in addat im sure dh sakan sb pinian cin duwa maas mu cin Pangit nkalandu pyatutup tup dasan isab kaimu, ayaw nkaw magpikil cin mga 2nang 2nang yan niyata na sadja bkun mu xa suratan bayah nkw bng bkun da usug kafir nag mamahsiat pa Allaah madawhat mupa in Ridah cin duwa maas mu labi luba in rida sin Mahasutsi Allaah dayn hasab yat2 hikasanyan cin pag dunya ibn akhirat mu, dyn sin maguy kw magdakup ibn cn 2nang mu nauzubillah liyahnat kw syuknaan cn duwa maas mu na labi in dugal lahnat cin Mahasutsi Allaah kaimu..WAL IZUBILLAAH..!
Allaahu Ahlaam bissawab yanda n kaguruhan natuh sahawihun nla man ibn ganapan..
Shukraan tuwan kas guru nmuh kalasahan ha jawab yat2 matarrang tuud.
Byah na cin nasabbutg sin guru natuh yat2 in JUMHUR atawa ktauran ulaam ibn na cin mga fuqaaha nasabbut ha FIQHUSSUNNA ibn ha kitab AZZIWAAJ lawng nila walah jiyari ha sar...ah amuin lugusun in babai pabanahan ha bkun Ridah atawa kugbaya nila..ha hadith nasabbut cin guru natu yat2..
Adapun ha pangasubu mu bng makabak dusa upama in Anak bng nangdahdah in maas..in yattu tantu magdusa in Anak sabab lawng sin hadith sin Rasul swa:
Byah na cin nasabbutg sin guru natuh yat2 in JUMHUR atawa ktauran ulaam ibn na cin mga fuqaaha nasabbut ha FIQHUSSUNNA ibn ha kitab AZZIWAAJ lawng nila walah jiyari ha sar...ah amuin lugusun in babai pabanahan ha bkun Ridah atawa kugbaya nila..ha hadith nasabbut cin guru natu yat2..
Adapun ha pangasubu mu bng makabak dusa upama in Anak bng nangdahdah in maas..in yattu tantu magdusa in Anak sabab lawng sin hadith sin Rasul swa:
(RIDALLAHU ALA RIDAL WA`LIDAYNI WA SUKHTULLAHU ALA SUKHTIL WA`DAYNI) (hadith hasan)
Lawng sin Rasul swa in ridah atawa ulung kasi sin mahasutsi ALLAAH yan duun ha ridah cin duwa maas adapun lawng cin rasul in dugal atawa astul cin Allaah yan duun ha astul dugal cin duwa maas.. Bimahna bng in duwa maas mu nagrida kaimu 100% in ikw kyAridaan kw cn Allah adpun bng in duwa maas mu dmugal imastul kaimu tantu tuud dmugal imastul kaimu in Allaah swt..
Malagguh in parakala si duwa maas 2wan in tandah sin lagguh cin parakala ini siyugpat cin mahasutsi Allaah ha Panawhiri kaniya ha Parman niya nkapila nasabbut ha lawm sin Qur`an:
(WA QADA RABBUKA AN LA TAHBUDU ILLA IYYAAHU WABIL WA`LIDAYNI IHSAANA)
tyafsira ha Tafsirul muyassar in Ayat ini lawng nila:
Lawng sin Rasul swa in ridah atawa ulung kasi sin mahasutsi ALLAAH yan duun ha ridah cin duwa maas adapun lawng cin rasul in dugal atawa astul cin Allaah yan duun ha astul dugal cin duwa maas.. Bimahna bng in duwa maas mu nagrida kaimu 100% in ikw kyAridaan kw cn Allah adpun bng in duwa maas mu dmugal imastul kaimu tantu tuud dmugal imastul kaimu in Allaah swt..
Malagguh in parakala si duwa maas 2wan in tandah sin lagguh cin parakala ini siyugpat cin mahasutsi Allaah ha Panawhiri kaniya ha Parman niya nkapila nasabbut ha lawm sin Qur`an:
(WA QADA RABBUKA AN LA TAHBUDU ILLA IYYAAHU WABIL WA`LIDAYNI IHSAANA)
tyafsira ha Tafsirul muyassar in Ayat ini lawng nila:
Pyangdaakan atawa hyukum kaimu oh kaw manusiya amuin dh kaw papag tag ipun papasumbahun dugain malaingkan kaniya amuna in ALLAH..WABIL WALI DAYNI IHSAANA mahuli lawng sin ALLAH.! Mahuli lawng nya ha panumbahi mu yan nah!ha duwa maas mu pagparayaw rayaw kaw..
Pyangawaan atwa pyaguwaan hukumam cin mga ulamah lawng niya in ayat ini lawng nila misan pa in tau nagsambahayang nag puasa nag zakat nag ammal sale hatatkala kimangi in parsugpatan nya ibn cin Duwa maas niya tantu walah jmukup in pag iman nya dh kaingatan bng taimaun ka in kakahinang nya yaun atawa dh..ha basag lawng nila cin hukuman sarat amuin byantang pangdaaki cin Allaah ha ayat nasabbut ini.
Pyangawaan atwa pyaguwaan hukumam cin mga ulamah lawng niya in ayat ini lawng nila misan pa in tau nagsambahayang nag puasa nag zakat nag ammal sale hatatkala kimangi in parsugpatan nya ibn cin Duwa maas niya tantu walah jmukup in pag iman nya dh kaingatan bng taimaun ka in kakahinang nya yaun atawa dh..ha basag lawng nila cin hukuman sarat amuin byantang pangdaaki cin Allaah ha ayat nasabbut ini.
Amuin siyugpat nya in pagtag ipun pa pag parayaw rayaw ha duwaa maas..
Adapun bng amuin lyugus in babai bhan cn duwa maas nya ubus simagga ciya dh mabaya hbutang ta sambil miyaguy ib babai dayn ha sabab yat2 nangdah2x in duwaa maas kaniya in mga parakala muna muna magkalagihan xa marayaw kasalas say dh naku sumalassay humukum kaniya yan di in kaguruhan natuh cila yan in labi taga panghati..
Adapun in ha kakuh wajib in maas subay 2ud muna muna in sila humati ha hukuman sarah atawa mangaru ha mga kaguruhan nkahati ha mga parakala ini para amuin dh sila maka liyu lakad makalanggal cin sarah cin Agama iban para maawun duun ha Antara nila ibn cin mga anak nila in pagkasilasa pag sawmbibi malawa in pagpangdahdah dayn ha hambuuk pa habuuk ibn pagbalih pangatayan dayn kanila..
Adapun pa mga sila kaanakan kbabaihan anduh in maas kailu bkun yan amun sawla kamu pinian usug in yan hikamudarat kaniyu way kabayaan kailu cin maas malaingkan in hikasanyang cin Anak adakala hangkan kw yan liyawagan usug bat hikarayaw kaimu ha susungun mu.
Anduh bng amuin usug taga agama da marayaw da in addat im sure dh sakan sb pinian cin duwa maas mu cin Pangit nkalandu pyatutup tup dasan isab kaimu, ayaw nkaw magpikil cin mga 2nang 2nang yan niyata na sadja bkun mu xa suratan bayah nkw bng bkun da usug kafir nag mamahsiat pa Allaah madawhat mupa in Ridah cin duwa maas mu labi luba in rida sin Mahasutsi Allaah dayn hasab yat2 hikasanyan cin pag dunya ibn akhirat mu, dyn sin maguy kw magdakup ibn cn 2nang mu nauzubillah liyahnat kw syuknaan cn duwa maas mu na labi in dugal lahnat cin Mahasutsi Allaah kaimu..WAL IZUBILLAAH..!
Allaahu Ahlaam bissawab yanda n kaguruhan natuh sahawihun nla man ibn ganapan..
Tadjuk Lawihan
Magsukul ha jawab sin manga kaguruhan mulliya.
Awn sadja hijawab ku maniyuh-tiyuh ha pangasubu sin hambuuk taymanghud ha kabtangan niya:
" biyaddiin baha in hukoman cn ank amon lugoson cya sin maas nya ha dh nya kbyaan sh awn usg kiyabyaan n...ya,,ampa in usg yaon tau mryaw rasab,he kadto mgiibadat dasab"
In Jawab namuh: in parakalah ini magbalik pa unu-unu in hikarayaw ha pagbana sin anak nila (budjang), sabab nagkaniya-kaniya in papanaw sin manga Ulama' ha parakalah ini, in iyaatud sin sharah sin Agama Islam amuna in hikarayaw ha paglundang panun sin usug iban babai, nah wajib hakaamaan in lawagan nila usug nag-iibadat in anak nila budjang hasupaya humatul in pagbaybay sin duwa magtiyaun..
Laung sin kaibanan Ulama' apabila awn usug kabayaan sin anak nila budjang sakali in usug yaun kuf'un laha hatiniya matup kaniya, biyah sin magsibuh in pangkat nila, magsibuh in pangadjih nila, magsibuh in pagkatau nila nah wayruun kapatut sin maas sumaggah ha kabayaan sin anak nila budjang, adapun bang in usug amuin kabayaan sin anak nila budjang wayruun kafa'a (pagtupan) nila nah awn kapatut sin amah mamahgangi kaniya.
Apabila awn usug kabayaan sin anak nila budjang ubus awn isab usug dugaing kabayaan sin amah niya, sakali in usug amuin kabayaan sin babai iban sin kabayaan sin amah niya matup da kaniya karuwa nah laung sin kaibanan Ulama' subay agarun in kabayaan sin amah niya sabab in maas labi in ladju sin pamikil dain kaniya ha paglawag sin hikasanyang kaniya.
Laung sin kaibanan Ulama' ha parakalah ini subay agarun in kabayaan sin babai hasupaya masanyang ha atay niya in pagbana niya. (Hashiyaat Ibn 'Abidin 2/315-316, Mughni Al-Muhtaj 3/153-154, Al-Mughni 6/477-478)
In parakalah ini magbalik pa unu-unu in hikarayaw ha pagbana sin babai, sabab in Agama Islam piyanaug sin Allahu ta'ala dumihil kasanyangan ha katan manusiyah iban manghawni hakapiligruhan, subay in babai iban sin amah niya lawagun nila in hikarayaw sin paghulah-hulah bukun agarun in kananapsuhan nila karuwa.
Mahuli magsukul ha jawab sin kaguruhan..
wallahua'lam...
Awn sadja hijawab ku maniyuh-tiyuh ha pangasubu sin hambuuk taymanghud ha kabtangan niya:
" biyaddiin baha in hukoman cn ank amon lugoson cya sin maas nya ha dh nya kbyaan sh awn usg kiyabyaan n...ya,,ampa in usg yaon tau mryaw rasab,he kadto mgiibadat dasab"
In Jawab namuh: in parakalah ini magbalik pa unu-unu in hikarayaw ha pagbana sin anak nila (budjang), sabab nagkaniya-kaniya in papanaw sin manga Ulama' ha parakalah ini, in iyaatud sin sharah sin Agama Islam amuna in hikarayaw ha paglundang panun sin usug iban babai, nah wajib hakaamaan in lawagan nila usug nag-iibadat in anak nila budjang hasupaya humatul in pagbaybay sin duwa magtiyaun..
Laung sin kaibanan Ulama' apabila awn usug kabayaan sin anak nila budjang sakali in usug yaun kuf'un laha hatiniya matup kaniya, biyah sin magsibuh in pangkat nila, magsibuh in pangadjih nila, magsibuh in pagkatau nila nah wayruun kapatut sin maas sumaggah ha kabayaan sin anak nila budjang, adapun bang in usug amuin kabayaan sin anak nila budjang wayruun kafa'a (pagtupan) nila nah awn kapatut sin amah mamahgangi kaniya.
Apabila awn usug kabayaan sin anak nila budjang ubus awn isab usug dugaing kabayaan sin amah niya, sakali in usug amuin kabayaan sin babai iban sin kabayaan sin amah niya matup da kaniya karuwa nah laung sin kaibanan Ulama' subay agarun in kabayaan sin amah niya sabab in maas labi in ladju sin pamikil dain kaniya ha paglawag sin hikasanyang kaniya.
Laung sin kaibanan Ulama' ha parakalah ini subay agarun in kabayaan sin babai hasupaya masanyang ha atay niya in pagbana niya. (Hashiyaat Ibn 'Abidin 2/315-316, Mughni Al-Muhtaj 3/153-154, Al-Mughni 6/477-478)
In parakalah ini magbalik pa unu-unu in hikarayaw ha pagbana sin babai, sabab in Agama Islam piyanaug sin Allahu ta'ala dumihil kasanyangan ha katan manusiyah iban manghawni hakapiligruhan, subay in babai iban sin amah niya lawagun nila in hikarayaw sin paghulah-hulah bukun agarun in kananapsuhan nila karuwa.
Mahuli magsukul ha jawab sin kaguruhan..
wallahua'lam...
