Daud Catalan
Assalamualaykum warahmatullahi wabarakatuhu pa mga kaguruhan namu kalasahan aun sana sual ku kaniyu. In sual ku bihaini biya' natopic na ha baba n pasal pagsanda' masawa malanu kiyahatihan ku na. Hal yan sa' pangasubu ku bihaini,
Biyadiin baha in hukuman sin mgloan kaw ha banku? Sari biya' katu' ini yari ha saudi daran, bang kita magvacation mgloan naa kita ha supaya aun misan da kuman pilasin mara pa hula'. In kiyasusahan ku bang kita magloan aun man interest. So, pahathia niyu kaku pasal biya' di' ku kaingatan bang unu in hinangun ku (dont know what to do..)
Barakallahu feek ini advance para ha jawab niyu salam kasilasa pa katan...
Jawab:
Iban Shaakir
Wa alaykum mussalam wa rakhma't ALLAH wa barakatuhu...
Yari tuan Daud in jajawaban sin Guru natuh Mulliya hi tuan Kas Sayfuddin. Apabila kugdana kita sin Daruwrah (In case of necessity).
By: Tuan Kas Sayfuddin.
Karna' in panghindu' sin agama amuna in MAGTABANG bukun MANABAN.
Unu aun baha waktu jarihun in mag-SANDA atawa LOAN?
Muna-muna nagfarman in "ALLAHU TA'AL;
By: Tuan Kas Sayfuddin.
Wa alaykumussalam tuwan. Muna-muna in pagsanda ditun katu' ganda riba sabab aun interest niya. In ini dusa dakula' pa Allahu ta'ala, sabab in maghinang sin bihaini liya'nat sin Allahu ta'ala, sibu' da in tau kimawa' sin cein riba atawa kan piyagkawaan, simaksi iban simulat sin pag riba(secretary) lamud na in manga naghihinang ha laum nya sabab in sila nagtabang ha hinang pardusahan. Iban amura ini in dusa tiyais sin Allah n taghinangan kaniya dahun mgbunu. Sabab sin laggu' pardusahan.
Karna' in panghindu' sin agama amuna in MAGTABANG bukun MANABAN.
Unu aun baha waktu jarihun in mag-SANDA atawa LOAN?
Muna-muna nagfarman in "ALLAHU TA'AL;
"فمن اضطر غير باغ و لا عاد فلا إثم عليه."
"Hcu cu in kyugdan sin mudarat(darura) ha walah sya nanglyulakad sin shara ibn wala pyagtouran nah y na dusa nya duun.." HatinIya In Allahu subhanahu wata'ala liyang kita di' hipahinang in piyanglangan niya sumagawa apabila kiyugdan darura(necessity) in hambuuk ha sakira-kira bang nya di' hinangun in piyanglangan yaun magmula siya aun waktu sambil hikamatay niya ha wayruun na tuud.Way dugaing mahinang nya amura kuman in hinang yaun, lagi' matabali in kabuhi' niya duun. na! dun ha ini jiyari na kaniya sin shara' huminang kaniya ha wakyu yaun .
Aun qaeda fiqheyya;
"in darura(necessity) jarihun niya in piyanglangan".
"الضرورة تبيح المحظورة"
Sa' aun tubtuban(limit) ;
"الضرورة تقدر بقدرها"
"in parkala darura gantaun sadja ha gantaan niya. Bang nadauhat niya na in maksud niya magbalik in kaharam".
Upama(ex.); Babuy. Hiyaram kaunun.
Sa' bang dumatung kaymu in kahalan(situation) ha way na tuud makaun mu tuput da kuman in babuy yaun, ha kira mu mapatay kaw bang kaw di' kumaun. Na! waktu yan jiyari na kaymu kumaun. Di' na kaw magdusa sabab kiyugdan kaw sin darura(necessity). Sah bang kiyaulian na in hapdi' mu, na ayaw kaw sab magkanam . pasal jiyari siya ha waktu kalagihan(darura) hadja. Bang bukun na, na! magbalik na in kaharam nya.
Biya' na sin jimatu ha kahalan(situation) yan tuwan na admit pa hospital sarta' kagunahan tuud sa-utun ubatan. In yan DARURA(kalagihan).
Unu in muna hinangun mu?;
1.)Bang aun manga Panyap mu, Pangalta mu, dagangan na supaya hipami ubat.
2.)Bang way alta' mu, pamus kaw cein ha amuin di' mag-interest.
3.)Bang biya' na sin agi mu bulawan da in piyabus kaymu, na, bang aun kalawagan mu kabutang sin bulawan yaun amun way interest biya' sin manga kampung mu. Na, butanga in bulawan , sarta' mamus kaw cein.
4.)Bang way mabya butangan sin bulawan sambil nahinang muna in katan dan amuin hiyalal sin shara' pagsakali wayruun da sarta' bang kaw magpalugy pa magmula na in patiente ubus way na dugaing kaingatan mu amura kuman in magsanda yaun, Na! duun ha ini mabilang na siya darura in pagsanda'. Sabab way na li'lian. Amura kuman in dan hika parihala'(save) sin kabuhi. Iban way na dusa mu duun sabab in Allahu Ta'ala dirilan niya kamaapan in tau, apabila nakahinang sin piyanglangan labay ha nalugus sin kahalan.
Sa' tumtumun natu' in DARURA(necessity)!
Jiyari sadja apabila datungan kaw sin kahalan way tuud dapat amura kuman yaun in makaparihala'(save) sabab magmula nakaw bang di' hinangun. Iban hinang muna in katan sin dan halal sakali wayruun da. Na, ha waktu yan manjari sa' in darura(necessity) kabilikan ku aun istithna aun manga kahalana(sitiution) sab di' masa-kup sin darura(necessity) misan pa dimatung kaymu. Ini subay pangadjiun natu marayaw sabab biya' di' tuud malilay marayaw bang hat sadja di ha intrnet.
Wa ba'ad wassalamu alaykum warahmatollah..
.