Fahad Haris
Pag-tawhid
Unu in ma'na sin tawhid ?
Muna-muna subay ta kahatihan in katan ammal ibadat amuin hinangun ta. Subay tuud duun in panawhid / kaihklas pa Tuhan, sabab piyardu' katu' taniyu in sambahayang iban pag-zakat iban puasa iban pag-hadji' mabut na pakatan ammal ibadat, karna' hasupaya patunggalun in katan ibadat pa ALLAH mahasutsi mahatinggi, Sabab wayruun pus paidda sin ammal ibadat sin hambuuk manunsiya' apabila larak in panawhid niya pa ALLAHU TA'ALA, sabab laung sin mga ulama' in panawhid biya' siya hantang kasutsihan duun ha sambahayang, maytah ? Sabab in tau nagsambahayang wayruun ayil niya atawa kan wala' siya nakasutsi daing mga hadath / tantu di' tuud taymaun in sambahayang niya. Na! biyahayan da in damikkiyan niya in pag-tawhid pa ALLAH di' taymaun in ammal ibadat sin hambuuk manusiya' apabila kimangi' in pag-tawhid niya pa ALLAH.
In ma'na sin tawhid : amuna in magparatsaya kaw sin siyara in tuput tag-amulahi sin katan piyapanjari, iban magparatsaya kaw sin siyara in tuput pag-ibadatan sarta' mag-paratsaya kaw kaniya sin wayruun sali' sabanding in kangan-nganan niya iban sin mga sipat niya.
Hapalihalan yan bang kaw nag-ammal ibadat subay tuud in kaunan sin pag-ibadat mu ihklas siya pa ALLAH, patunggalun mu in katan ibadat mu pa tuhan, iban di' mu siya sakutuhan duun ha katan ammal ibadat mu. Sabab bang mu nasampurna' in pagtawhid pa ALLAH dain di pa ha dunya pasangyangun nakaw sin ALLAH iban kananaman muna in parasahan iban kasanyangan. Hangkan in panagnaan panawagtawag sin Tuhan halaum Qur'an niya mahamulliya pa manga iypun niya amuna in tawhid ha parman niya,
قال الله تعالى : يأيها الناس اعبدوا ربكم
Hatiniya : Ya kamu manga manusiya' pagtag-ipun kamu pa tuhan niyu .
Laung hi Abdullah ibn abbas (kiyaridaan siya sin ALLAH): In katan lapal halaum sin Qur'an (Uhbudu) magma'na siya ( Wahhidu ) patunggala niyu pa ALLAH in pag-ibadat niyu. Hatiniya bang kita' mag-ibadat subay da siya halaum panawhid pa Tuhan iban halaum ikhlas kaniya.
Hangkan in ALLAH nag-daak katu' niyu sin patammatun in kabuhi' natu' halaum panawhid kaniya sarta' nagdaak katu' taniyu in hilapal natu' in kalima ha kahinapusan sin napas natu', kalima attawhi ( lailaha illah allah )
Ha Farman sin allah : قال الله تعالى : واعبد ربك حتى يأتيك اليقين
Hatiniya: Pagtag-ipun kaw pa Tuhan mu sarta' pag-ikhlas kaw kaniya ha pag-ibadat mu sahingga dakpakan kaw sin kamatay.
Sabda sin nabi (salawat iban salam kaniya)
" من كان آخر كلامه من الدنيا لا إله إلا الله دخل الجنة "
"Hisiyu-hisiyu in kaunan sin bissara niya hinapusan di dunya la-ilah illah allah pasuruun siya sin ALLAH pa laum sin surga''.
Hangkan wajib katu' taniyu sakahaba' waktu mag-upiksa' sin niyat natu' sarta' barmulahun natu' in ammal ibadat natu' sin pag-ikhlas iban pag-tawhid pa ALLAH, hasupaya maparihala' daing ha mga shirik iban riya'(hinang pag-pakita'-kita') iban pag-parungug dungug. Sabab in ALLAH di' tuud taymaun niya in ammal ibadat amuin kiyalaumuran riya' .
BiyadIin in kadawhat sin mattan pagtawhid pa ALLAH?
Madawhat in kasabunnalan sin tawhid duun ha tu(3) parkala :
1.) Subay aniban in shirik dakula', biya' na sin magtungga' pa tau patay mangayu' duwaa pa tampat iban pa tau patay atawa kan panunuk iban na sin dugaing niya.
2.) Subay aniban in shirik asibi', biya' na sin riya'(hinang pagpakita'- kita') iban hinang pag-parungug-dungug iban na sin dugaing niya.
3.) Subay aniban in manga ma'siyat piyanglangan sin Tuhan iban aniban in katan kakahinang ba'gu ha agama, biyah na sin pag-Birth Day, valintines, pag-mawlud, pag-hinang pitu(7) iban na sin dugaing niya .
Na! bang ta kiya-aniban in manga kakahinang yan tantu nabunnal tana in pag-tawhid pa Tuhan.