Thursday, July 21, 2011

Kalabbiyan sin Bulan Ramadan

Pangadjian:
Ibn Shaakir
Dayin ha mga kalabbiyan sin Bulan Ramadhan..

الحمد لله ربّ العالمين, و الصّلاة و السّلام على خاتم الأنبياء و المرسلين نبيّنا محمّد و على آله و صحبه أجمعين, أما بعد

السلام عليكم و رحمة الله تعالى و بركاته

Sabunnal tuud in bulan Ramadhan bulan salaggu'-laggu', piyabidda' sin Allahu taa'la in kalabbiyan iban darajat niya duun ha katan bulan iban awn mga kalabbiyan niya tartantu sadja ha bulan yan di' natu' kabakan ha dugaing bulan, yari in dayin ha mga kalabbiyan iban ni'mat tartantu ha bulan ramadhan:


1.) Pagturun sin Qur-an ha bulan ramadhan

Farman sin Allahu taa'la, ha suwratul Baqarah, ayat (185):

قال تعالى: (شهر رمضان الّذى أنزل فيه القرآن هدى لّلنّاس و بينات من الهدى و الفرقان) البقرة:185

Farman sin Allahu taa'la: "In bulan Ramadhan amuin napanaug duun ha lawman niya in Qur-an hida'yat pa manusiya` iban pagpatarrang daing ha pamandu` iban pagbu`lak sin kasabunnalan daing ha kalau-ngan " Suwrah Al-baqarah, ayat 185

In pagturun sin Qur-an mahamulliya ha bulan yan manunjuwki ha kalabbiyan niya iban parkala' dakula' pa katan bar-eiman, sabab bunnal tuud in Qur-an in siya kallam sin Allah Azza wa jalla, inut-inut siya timurun pa Rasul (sallallahu alayhi wasallam) iban siya (Qur-an) landu' in kamulliya ha katan kitab napaturun niya, damikkiyan pini' niya in bulan mahamulliya pagturunan niya sin Qur-an dayin ha katan bulan, amuna in bulan Ramadhan.

Piyaturun sin Allahu taa'la in Qur-an mahamulliya ha bulan yan karna' hidayat pa katan manusiya' dayin ha katigidluman ma-un pa kasawahan, iban pagpapinig kanila sin kasabunnalan dayin ha kabatilan, ha sabab sin Qur-an mahamulliya madawhat sin manusiya' in kasanyangan, kakuyagan iban paruntungan diy ha dunya labi luba' ha adlaw akhirat.

2.) Kawajib sin puasa ha bulan ramadhan

In pagpuasa WAJIB ha bulan yan kalabbiyan tartantu sadja kaniya, Farman sin Allahu taa'la ha suwrah Al-baqarah, ayat (185):

فمن شهد منكم الشهر فليصمه) البقرة:185

Hati niya: " Hisiyu-siyu in nakakita' dayin kaniyu (sin sahali sin bulan ramadhan ha hinapusan kasubangan sin sha'ban) na' mamuasa siya " Suwrah Al-baqarah, ayat 185

In daakan sin Allahu taa'la ha ayat nasabbut in yan WAJIB , in siya dayin ha mga rukun sin Islam (5), in kawajib sin puasa in yan nakalukis na ha Qur-an, ha Sunnah (kahadith-hadithan) iban Ijma' pa katan muslim taga-akkal, sangput na in ummur, tutug ha hula' makagaus mamuasa (way sakit mapangsan). Na' hisiyu-siyu in nagmungkir ha kawajib kaniya di' mamuasa ha way sabab dakula' ha shara' in siya Kafir, subay siya magtawbat.

3.) Ha bulan ramadhan ukabun in kalawang-lawangan sin surga'

4.) Ha bulan yan tambulun in kalawang-lawangan sin narka'

5.) Ha bulan yan bilanggu-un in kashaytan-shaytanan

Nasabbut ha hadith riwayat dayin kan Abiy hurayrah (radiyallahu anhu), nagsabda in Rasul (sallallahu alayhi wasallam):

اذا جاء رمضان فتّحت أبواب الجنّة و غلّقت أبواب النار و صفّدت الشياطين) متفق عليه

Hati niya: " Apabila tumagna' na in Ramadhan, ukabun in kalawang-lawangan sin surga', iban tambulun in kalawang-lawangan sin narka' iban hukutan in kashaytan-shaytanan " Muttafaqun alayhi (Bukhariy iban Muslim)

Ha riwa-yat dugaing dayin kan Muslim, sabda sin Rasul (sallallahu alayhi wasallam):

اذا جاء رمضان فتّحت أبواب الرحمة و غلّقت أبواب جهنّم و سلسلت الشياطين) رواه مسلم

Hati niya: " Apabila tumagna' na in Ramadhan ukabun in kalawang-lawangan sin rahmat, iban tambulun in kalawang-lawangan sin Jahannam iban bilanggu-un in mga shaytan " kiyariwayat hi Muslim

6.) Ha bulan yan awn DUM giyanta' (laylatul qadar) labi in dayaw niya daying ha hang-ibu bulan

Ha farman sin Allahu taa'la ha suwrah Al-qadr, ayat (1-5):

قال تعالى: ( انّآ أنزلناه في ليلة القدر 1) و مآ أدراك ما ليلة القدر (2) ليلة القدر خير من ألف شهر...) سورة القدر

Hati niya: " Bunnal tuud in kami piyaturun namu' in Qur-an ha Dum giyanta', iban wala' mo ka-ingati (O Muhammad) unu in halawm sin dum giyanta', in DUM giyanta' labi marayaw dayin sin hang-ibu bulan… (sambil pa hinapusan sin ayat) " Suwrah Al-qadr, ayat (1-5)

Dayin kan Anas bin Malik (radiyallahu anhu) nagsabda siya, simud na in Ramadhan, lawng sin Rasul (sallallahu alayhi wasallam):

)ان هذا الشهر قد حضركم، و فيه ليلة خير من ألف شهر، من حرمها فقد حرم الخير كلّه، و لا يحرم خيرها الا محروم) رواه ابن ماجه و حسّنه المنذري

7.) Madawhat in kaampunan sin Allahu taa'la ha hisiyu-siyu in namuasa karna' pamaratsaya iban hangad hulat ha tungbas sin Allahu taa'la.

8.) Madawhat in kaampunan sin Allahu taa'la ha hisiyu-siyu in nakasambahayang taraweeh iban unu-unu na ibadat karna' pamaratsaya iban hangad hulat ha tungbas sin Allahu taa'la.

9.) Madawhat in kaampunan sin Allahu taa'la ha hisiyu-siyu in nakapag-ibadat ha DUM sin laylatul Qadar karna' pamaratsaya iban hangad hulat ha tungbas sin Allahu taa'la.

In mga damikkiyan yan, nasabbut ha hadith sin Rasul (sallallahu alayhi wasallam) dayin kan Abiy Hurayrah (radiyallahu anhu), dayin ha Rasul (sallallahu alayhi wasallam), agi niya:

(من قام ليلة القدر ايمانا و احتسابا غفر له ما تقدّم من ذنبه، و من صام رمضان ايمانا و احتسابا غفر له ما تقدّم من ذنبه) متفق عليه

Hati niya: " Hisiyu-siyu in nakahinang iba-dat ha DUM giyanta' (laylatul Qadri) karna' pamaratsaya iban hangad-hulat ha tungbas sin Allahu taa'la, naampun na kaniya in dusa niya naka-una, iban hisiyu-siyu in naka-puasa ha bulan ramadhan karna' pamaratsaya iban hangad-hulat ha tungbas sin Allahu taa'la, naampun na kaniya in dusa niya naka-una ". Naghambuuk in duwa Imam (Bukhariy iban Muslim)

Nagsabda pa in Rasul (sallallahu alayhi wasallam):

(من قام رمضان ايمانا و احتسابا غفر له ما تقدّم من ذنبه) متفق عليه

Hati niya: " iban hisiyu-siyu in naka-puasa (nakahinang marayaw) ha bulan ramadhan karna' pamaratsaya iban hangad-hulat niya ha tungbas sin Allahu taa'la, naampun na kaniya in dusa niya naka-una ". Naghambuuk in duwa Imam (Bukhariy iban Muslim)

Iban dayin kan Abiy Hurayrah (radiyallahu anhu), Dayin ha Nabiy (sallallahu alayhi wasallam) nagkabtangan siya:

)الصلوات الخمس و الجمعة الى الجمعة و رمضان الى رمضان مكفّرات لما بينهنّ اذا اجتنبت الكبائر) متفق عليه

Hati niya: " In sambahayang lima waktu iban sin sambahayang jumaat pa jumaat iban pagpuasa ha ramadhan pa ramadhan, mamapasi sin unu-unu dusa (asibi') ha uwtan nila bang man liyayu-an niya in mga dusa dakula' (in sharat way nakalanggal dusa dakula')" Naghambuuk in duwa Imam (Bukhariy iban Muslim)

10.) Kalappasan/kalimayahan ha narka' ha bulan Ramadhan

Dayin kan Abiy Uma-mah (radiyallahu anhu) dayin ha Rasul (sallallahu alayhi wasallam), agi niya:

لله عند كلّ فطر عتقاء) رواه أحمد باءسناد لا بأس به كما قال المنذرى. و قال الألبانى: حسن صحيح.

Hati niya: " In Allahu taa'la manglimaya (ha eipun dayin ha narka') ha tiyap-tiyap buka' " kiyariwayat hi Ahmad, in Isnad (chain of narrators) niya way sa' niya lawng hi Al-mundziriy, lawng hi Shiekh Al-baniy: hadith Hasan Saheeh

Ha dugaing hadith sabda sin Rasul (sallallahu alayhi wasallam):

)اذا كان أول ليلة من شهر رمضان صفّدت الشياطين و مردة الجن و غلّقت أبواب النار فلم يفتح منه باب، و فتحت أبواب الجنة فلم يغلق منها باب, و ينادي مناد: يآ باغي الخير أقبل, و يا باغي الشّر أقصر, و لله عتقاء من النار, و ذالك في كلّ ليلة) رواه الترميذي و ابن ماجه, و صححه الحاكم, و حسنه الألباني.

Hati niya: " Apabila in ka-awnan sin panagna-an dum tumagna' na ha bulan Ramadhan, bilanggu-un in mga Shaytan iban Jin ma'nganyaya, iban tambulun in mga kalawang-lawangan sin Narka', na' wayruun na maukab dayin kaniya (narka')misan hambuuk lawang, iban ukabun in kalawang-lawangan sin Surga' na' wayruun matambul (ha kalawangan sin surga' yan) misan hambuuk lawang, iban tumawag na in ma-nawagtawag:” O! kaw nagmumuhut-muhut sin karayawan lanjal nakaw, iban O! kaw nagmumuhut-muhut sin kangi-an hundung nakaw, iban awn limayahun sin Allahu taa'la daying ha Narka' iban in damikkiyan yan (in paglimaya sin Allahu taa'la) tiyap-tiyap dum” kiyariwayat hi Tirmidziy iban hi Ibnu Ma-jah, iban siyaheeh hi Ha'kim, iban hiyadith hasan hi Al-ba'niy.

11.) Mustajab in duwa-a sin muslim ha tiyap-tiyap adlawan sin Ramadhan

Dayin kan Abiy Sa-eyd Al-khudriy (radiyallahu anhu ) nagkabtangan siya, nagsabda in Rasul (sallallahu alayhi wasallam):

)ان الله تبارك و تعلى عتقاء في كلّ يوم و ليلة –يعني في رمضان- و انّ لكلّ مسلم في كلّ يوم و ليلة دعوة مستجابة ) رواه البزّار، و قال الألباني: صحيح لغيره

Hati niya: " Sabunnal tuud in Allahu (taba-raka wa taa'la) manglimaya ha tiyap-tiyap dum iban adlaw (dayin ha narka' ha bulan ramadhan), iban bunnal tuud in tiyap-tiyap muslim ha duman iban adlawan (sin ramadhan) duwa-a tatayma-un". kiyariwayat hi Al-bazzar, lawng hi Al-baniy: Sahiyhun lighayrihi

Lawng hi Sheikh Saleh Al-fawza'n (Hafadzihullahu): In dayin ha mga kalabbiyan sin puasa, bunnal tuud in duwa-a sin tao nagpupu-asa tatayma-un, riwayat kiyapaguwa' hi Ibnu Ma-jah iban hi Ha'kim dayin kan Ibni Umar bunnal tuud in Rasul (sallallahu alayhi wasallam) naghimumungan:

)انّ للصائم عند فطره دعوة لا تردّ. و قد قال تعالى في أثناء آيات الصيام: (و اذا سألك عبادي عنّي فاءنّي قريب أجيب دعوة الدّاع اذا دعان) البقرة : 186, ليرغب الصائم بكثرة الدّعاء) اتحاف أهل اللاءيمان بدروس شهر رماضان

Hati niya: " Sabunnal tuud awn ha tao nagpu-puasa tataymaun sin Allahu taa'la in duwaa niya ha waktu siya muka', di' susulakun, iban bunnal tuud nagfarman in Allahu taa'la tartantu mga a-yat manunjuwki ha pag-puasa: ( Iban apabila kaw asubuhun (O muhammad) sin eipun ko tungud kaku' na' bunnal tuud in ako landu' in suuk ko, taymaun ko in pangayu' sin mangayu' apabila siya mangayu' kaku' ), tantu pamulansang ha tao nagpu-puasa sin subay daranun nila in pagduwa-a nila " (Ittiha-fu ahlil-iyman biduruwsin shahri ramadhana)

12.) In tungbas sin pag-puasa di' mabista in taud

13.) Magkug-kuyag in tao nagpu-puasa ha waktu pagbuka' niya iban apabila hipagbak niya in Allahu taa'la ha adlaw mahuli.

14.) In ba'ngug (bahu') sin simud sin tao nagpu-puasa labi in hamut dayin sin lana Misk (di' kabakan in hamut niya diy ha dunya)

In dalil sin mga nasabbut yan dayin kan Abiy Hurayrah (radiyallahu anhu), Nagsabda in Rasul (sallallahu alayhi wasallam), Farman sin Allahu Azza wa jalla:

كلّ عمل ابن آدم له الاّ الصوم فاءنّه لي و أنا أجزي به, و الصّيام جنّة, فاءذا كان يوم صوم أحدكم, فلا يرفث و لا يصخب, فاءن سابّه أحد أو قاتله, فليقل: انّي صائم, و الذي نفس محمّد بيده لخلوف فمّ الصائم أطيب عند الله من ريح المسك. للصائم فرحتان يفرحهما: اذا أفطر فرح بفطره, و اذا لقي ربّه فرح بصومه) متفق عليه

Hati niya: " In katan hinang sin anak apu' Adam kaniya, malayingkan in PUASA in siya kaku' iban ako in tumungbas kaniya, iban in pagpuasa mahinang taming, na' apabila in kaawnan sin hambuuk dayin kaniyu namumuasa aniban niya in sumu-uk pa asawa iban pag-alu-gagat, bang awn duma magkalu kaniya, na' subay siya mamung: In ako puasa, sapahan ko ha amuin (tuhan Allah) tagkum-kumi sin ginhawa hi Mohammad (sallallahu alayhi wasallam) in ba'ngug sin simud sin tao nagpu-puasa labi in hamut niya ha hadarat sin Allahu taa'la dayin ha lana Misk ( in Misk way sumibu' sin hamut niya ha katan perfumes diy ha dunya). Awn duwa kakuyagan ha tao nagpu-puasa pagkug-kuyagan niya karuwa: Apabila siya muka' na kuyagan siya sabab sin pagbuka' niya, iban apabila hipagbak niya na in tuhan niya (Allahu taa'la)magkug-kuyag siya ha sabab sin puasa niya." Naghambuuk in duwa Imam (Bukhariy iban Muslim)

Iban in dalil manunjuwki pa tungbas sin puasa di' masaypuwa in taud sin karayawan niya, riwayat dayin kan Muslim wa lafdzuha:

كلّ عمل ابن آدم يضاعف, الحسنة بعشر أمثالها الى سبعمائة ضعف. قال الله تعالى: الاّ الصوم, فاءنّه لي و أنا أجزي به, يدع شهوته و طعامه من أجلي...)

Hati niya: " In katan hinang sin anak apu' Adam magdugang, in hambuuk karayawan (mahinang niya) bistahun hangpu' karayawan sambil pa pitung-gatus (700 sambil dugangan pa hingga di' na masaypuwa in taud niya), malayingkan in PUASA in siya kaku' iban ako in tumungbas kaniya, tinggalan niya in shahwat (pa unu-unu kasusuban ) niya iban tinggalan niya in pagkaun niya ha karna' ko…)

15.) Awn tartantu ha mga tao nagpu-puasa lawang halawm sin surga' wayruun makasud pa lawang yan dugaing daying kanila

Dayin kan Sah'l Bin Sa-eyd (radiyallahu anhu), dayin ha Nabiy (sallallahu alayhi wasallam) agi niya:

انّ في الجنّة بابا يقال له الرياّن, يدخل منه الصائمون يوم القيامة, لا يدخل منه أحد غيرهم, فاءذا دخلوا أغلق فلم يدخل منه أحد) متفق عليه

Hati niya: " Sabunnal tuud awn halawm sin surga' hambuuk lawang pagtawagun siya Ar-rayyan, pasuwrun palawm niya in katan magpu-puasa ha adlaw qiyamat, wayruun makasud hangsulag manusiya' dugaing daying kanila (magpu-puasa), na' apabila sila nakasud na katan matambul na in lawang wayruun na makasud hangsulag manusiya' pa lawm niya. " Naghambuuk in duwa Imam (Bukhariy iban Muslim)

و زاد الترميذي في روايته: (و من دخله لم يظمأ أبدا).

Iban giyanapan hi Tirmidziy ha riwayat niya : " Iban Hisiyu-siyu in nakasud (pa babul-rayyan) di' na siya hapdi-un salama-lama. "

16.) In pag-puasa makataming (shield) dayin ha Narka'

Dayin kan Jabir (radiyallahu anhu), dayin ha Nabiy (sallallahu alayhi wasallam):

الصيام جنة يستجنّ بها العبد من النّار) رواه أحمد باءسناد حسن كما قال المنذري

Hati niya: " In pag PUASA mahinang taming (shield), tumaming siya ha eipun dayin ha narka' (ha adlaw mahuli). " kiyariwayat hi Ahmad, lawng hi Al-mundziriy in Isnad (chain of narrators) niya: Hasan

Lawng hi Ash-sheikh Saleh Al-fawzan (hafidzahullahu): Dayin ha mga kalabbiyan sin Puasa bunnal tuud makataming in pag puasa kaniya ha huminang sin mga dusa iban pa'gangan niya in shahwat (desire) ha huminang sin kalawngan iban makataming dayin ha siksa' sin narka', biya' na sin nasabbut ha kahadith-hadithan sabunnal tuud in PAG-PUASA TAMING (hatiniya: tamingan niya in mga parkala' kalawngan nasabbut yan). (ittiha-fu ahlil-iyman biduruwsin shahri ramadhan) page 29.

17.) In pag-puasa da-n dayin ha mga karan-danan sin karayawan

Dayin kan Mu-adz bin Jabal (radiyallahu anhu), bunnal tuud in Nabiy (sallallahu alayhi wasallam) nagsabda:

)ألا أدلّك على أبواب الخير؟! قلت: بلى يآ رسول الله ! قال: الصوم جنّة, والصّدقة تطفئ الخطيئة كما يطفئ الماء النّار) رواه الترميذي و قال الألباني: صحيح لغيره.

Hati niya: " Unu mabaya' kaw tudlu-an/hindu-an ko pa kalawang-lawangan sin karayawan?! Lawng hi Mu-adz: Huun, ya Rasulallah! (sallallahu alayhi wasallam), in agi kaniya sin Rasul (sallallahu alayhi wasallam), in Pag-puasa mahinang taming, iban in pagmura (pag sadaqqa) papasun niya in kangiy-an biya' sin pagpung sin tubig pa kayu (fire)." kiyariwayat hi Tirmidziy, lawng hi Sheikh Alba-niy: Sahiyhun lighayrihi

18.) In pag-puasa sumapa-at ha tao himihinang kaniya ha adlaw Qiyamat

In dalil hadith dayin kan Abdillah bin Amruw (radiyallahu anhuma), bunnat tuud in Rasul (sallallahu alayhi wasallam) nagsabda:

)الصيام و القرآن يشفعان للعبد يوم القيامة, يقول الصّيام: أي رب, منعته الطعام و الشّهوة فشفّعني فيه. و يقول القرآن: أي رب, منعته النّوم بالليل فشفّعني فيه. قال: فيشفّعان) رواه أحمد و الطبراني و صححه الألباني.

Hati niya: " In Puasa iban Qur-an sumapa-at sila karuwa pa eipun ha adlaw qiya-mat, mamung in Puasa: O tuhan ko tinggalan niya (eipun) pagkaun iban sin kasusuban niya ha pagpuasa niya kaku', pasapa-ata ako kaniya. Mamung in Qur-an: O tuhan ko, tinggalan niya (eipun) in pagtug ha dum ha pagbassahan kaku', pasapa-ata ako kaniya, in agi sin Allahu taa'la kanila: na' sapa-at na kamu karuwa)." kiyariwayat hi Ahmad iban hi At-tabaraniy, lawng hi Shiekh Alba'niy: Hadith Saheeh

19.) In pag puasa way sibu' niya

Dayin kan Abiy Uma-mah (radiyallahu anhu) nagkabtangan siya, dimatung ako pa Rasul (sallallahu alayhi wasallam) na' namung ako: Ya Rasulallah (sallallahu alayhi wasallam), daaka ako sin hambuuk hinang papagmumfa-atun kaku' sin Allahu taa'la, in agi sin Rasul (sallallahu alayhi wasallam):

)عليك بالصّيام, فاءنّه لا مثل له) رواه ابن حبّان و صححه الألباني.

Hati niya: " Pag PUASA kaw, sabunnal tuud in siya (puasa) wayruun sumibu' kaniya " kiyariwayat hi Ibnu Hibba'n, lawng hi Sheikh Albaniy: hadith Saheeh

20.) In pag puasa tira'nan hikadawhat sin pagmabuga' pa Allahu (subha-nahu wa taa'la)

Farman sin mahasutsi Allahu taa'la ha suwrah Al-baqarah, ayat (183):

قال الله تعالى: ( يآ أيّها الّذين ءامنوا كتب عليكم الصّيام كما كتب على الّذين من قبلكم لعلّكم تتّقون) سورة البقرة:183

Farman sin Allahu taa'la: " O kamu, amuin mga sila namamaratsaya nafardu' na kaniyu in pag PUASA (ha bulan ramadhan), biya' sin kafardu' ha mga sila naka-una daying kaniyu, mura-murahan (ha sabab sin pag puasa niyu) makapagmabuga' kamu (pa Allahu taa'la)." Suwrah Al-baqarah: ayat 183

21.) In pagpataud sin puasa (misan bukun ha bulan Ramadhan) palayu-un siya sin Allahu taa'la ha antara' sin pagpuasa niya iban ha antara' sin Narka'

Dayin kan Abiy Sa-eyd (radiyallahu anhu) nagkabtangan, nagsabda in Rasulullah (sallallahu alayhi wasallam):

)ما من عبد يصوم يوما في سبيل الله تعالى, الاّ باعد الله بذلك اليوم وجهه عن النّار سبعين خريفا) متّفق عليه

Hati niya : " Wayruun dayin ha hambuuk eipun mamuasa hangka-adlaw ha karna' sin Allahu taa'la buwat malayingkan palayu-un (lappasun) sin Allahu taa'la ha adlaw yan in bayhu' niya dayin ha Narka' makakapituwan (70) lipat (unu in layu' niya ha narka' lipatun 70 in layu' niya ha hangka adlaw sadja) Naghambuuk in duwa Imam (Bukhariy iban Muslim)

In hadith nasabbut hambuuk adlaw sadja, biyaddiin na baha' mga taymanghud in tao mamuasa hangka-adlaw sarta' mamuka' hangka-adlaw (alternate), atawa mamuasa adlaw ithnin iban khammis iban mamuasa tu (3) adlaw ha tiyap-tiyap bulan?!

Mga kiyaulungan sin Allahu taa'la parayawa niyu in pagpuasa niyu duun ha pag-ammal kaniya iban tuyu-i niyu tuud in pagta-at iban hinang iba-dat, iban sa-uta niyu in katan waktu niya hinang kamu unu-unu ammal ibadat hikasu-uk niyu pa tuhan niyu rabbul a-lameen dayin naman ha pagsambahayang (fardu' naka atawa kasunnat-sunnatan), iban pagpuasa kaniya, pagsadaqqa, pagbassa Qur-an, pag-jikir, pagduwa-a, pangda-ak pa hinang marayaw iban panglangi pa hinang mangi'.

Halli-i niyu mga kiyalasahan sin Allahu taa'la in katan hinang iban kabtangan hikadugal sin Allahu taa'la iban di' hikaba'tal sin puasa niyu ha paghinang sin ma'siyat iban langgal shara', bunnal tuud nag hadith in Rasul (sallallahu alayhi wasallam):

من لم يدع قول الزور والعمل به، فليس لله حاجة في أن يدع طعامه وشرابه) أخرجه البخاري

Hati niya: " Hisiyu-siyu in di` tuminggal sin pagbissara puting iban sin pag-anggawta` kaniya, na` di` maglagi in Allaahu Ta’aala sin pagtangka` niya sin kakaun nya iban iinum nya (pagtangka daing ha hapdi` iban uhaw).kiyariwayat hi Al-bukhariy

Tumtuma niyu mga taymanghud in mga mawa'qif ini, ingata niyu in kamatay dumatung siya saruun-duun bang maabut na in ajar sin manusiya' kawa-un niya hi bata'-bata', in bagum-bata' makusug in pamaranan iban sin tao mala-as tungkug na sin kalamma, ayaw tuud Makatipu kaniyu in kasihhat sin pamaranan niyu way sakit, kakulasug sin pamaranan niyu iban sin kabagum-bata' niyu.

Pila na sadja in malasig/makulasug in pamaranan miyatay way sakit, iban pila na sadja in taga-sakit buhi'-buhian naman sambil pa bihayaun (bi-idznillah).

Bang sawpama awn kulang ha kiyasulat ko ini andu' ganapi niyu dakuman, damikkiyan bang awn wala' imamu sahawiha niyu dakuman in taymanghud niyu ini kulang panghati ha shara' sin Allahu taa'la, lagi' kamu in labi taga-panghati dayin kaku'.

Pangayu-un natu' pa Allahu taa'la mura-murahan in kita niyu hilamud ha mga sila lima-yahun niya dayin ha narka' ha bulan salaggu'-laggu' ini mabut na pa dugaing bulan. Ameen ya Rabb..

أللهمّ بلّغنا رمضان في الصحّة و العافية..آمين يآ ربّ

Wallahu Ta'aala a'lam.