Wednesday, July 20, 2011

Tungud ha pagtagama ha bulan Ramadan

Pangadjian:

Najs Sarail Tahir

     ALHAMDULILLAAHI RABBIL A`LAMEEN WAS SALA`TU WASSALA`MU ALA ASHRAFIL ANBIYA`I WAL MURSALEEN. Mahuli salam iban kasilasa pa katan..
  • Biyadiin in pagsampang natu' ha Bulan Ramadan?
  • Iban unu in manga sarayaw-rayaw labayan hinangun hipanampang ha bulan mulliya?

     Munamuna mapatut ha Muslim in subay magtagama iban subay di' malipas ha manga Musim(waktu) sin pagtaat, pag-ibadat pa ALLAH (subhanahu wa ta'ala) iban subay siya mag-us-us, maglumba'-lumba' humasil sin karayawan hibu'sug sin ALLAH (subhanahu wa ta'ala)  ha manga Musim(waktu) yan. Hambuuk daing ha manga musim(waktu) sin pag-ibadat amuna in bulan magdaratung katu' niyu, bulan puti', bulan Mulliya, bulan mahabarakat, bulan pagjajakpatan sin Bar-iman amuna in BULAN RAMADAANDi hayni aun hangpu' manga labayan wasiylah subay natu' hisampang ha Bulan Ramadaan.

1.) ADDU`AUH BIAN YUBALLAGAKALLAHU SHAH`RA RAMADANA WA ANTA FI SEHHATIN WA A`FIYATIN.

Panagnaan tariqa:
Panginduwaa mu pa Allaahu taala amuin paabutun niya kaw pa Bulan Ramadan, in ikaw halawm kasalamatan, kalasigan iban kasay, salamat daing ha katan sakit iban mudarat hasupaya in ikaw halaum sin kusug iban gaus humasil sin ibadat salaggu'-laggu', biya' sin Pagpuasa, Sambahayang Farduh, Sunnat, Tarawih, Tahadjud, Pagbassa Qur'an, Pagzikir iban na sin kaibanan. Di hayni nasabbut ha hadith daing kan Anas(radiyallahu an) laung niya In kawnan sin Rasul(sallallahu alayhi wassallam) apabila sumud na in bulan RAJAB laung niya:

"ALLAAHUMMA BA`RIK LANA FI RAJAB WA SHAHBAAN WA BALLIG NA RAMADAANA". (rawahu Ahmad wat Tabaraaniy)Lathoiful Maarif.

Laung sin Rasul(sallallahu alayhi wassallam) ha ma'na sin duwaa:
"Ya ALLAH papagbarakata kamu in bulan rajab iban sha`ban iban pa abuta kami pa bulan Ramadan".(rawahu Ahmad wat Tabaraaniy)Lathoiful Maarif
      In kaawnan sin manga SALAFUS SA`LEH manginduwaa sila pa Allaah (subhanahu wa ta'ala)  amuin paabutun sila pa Bulan Ramadan iban manginduwa'a bng man taimaun kanila in manga ammal Ibadat nila halaum sin bulan Ramadan yaun.


2.) AL-HAMDU WAS-SHUKRU ALA BULUWGIHI.
In hikaduwa:
Pamudji sataud-taud amuin mapatut ha kabasaran sin mahatinggi ALLAH iban pagsukul sataud-taud sin piyaabut niya kita ha bulan Ramadan.

Laung hi imam Nawawiy(radiyallahu an):
"ingata sabbunnal tuud siyunnat ha hisiyu-siyu in datungan nihmat ba'gu atawa malappas daing ha bahaya mudarat amuin sumujud siya SUJUD SHUKUR, sujud pagsukul pa ALLAHU TA'ALA".

     Di hayni mapatut kaw magsukul sataud-taud sin piyaabut kaw sin ALLAH pa nihmat salaggu'-laggu' amuna in bulan Ramadan, hika sabab sin kahasil mu sin kaampunan, ulung, kasi sin ALLAH (subhanahu wa ta'ala).


3.) AL-FARAHU WAL IBTIHAAJU.
In hikatuw:
Subay mu hinangun amuin subay kaw magkug-kuyag hapag datung sin bulan Ramadaan. nasabbut ha hadith Ahkrajahu Ahmad,in kaawnan sin Rasul(sallallahu alayhi wassallam) pakugun niya in manga sahabat niya sin habal pagdatung sin bulan Ramadan laung niya:

"JA`AKUM SHA`RU RAMADAAN".(ila Akhiril hadith)
Hati niya:
Dimatung laung na kaniyu in bulan Ramadan. Adapun in bulan Ramadan bulan mahabarakat nagdara sin barakat piyardu' sin ALLAH kaniyu in Pamuasa kaniya, iban ha bulan yan ukabun in kalawang-lawangan sin Surga' iban Tambulun in kalawang-lawangan sin Api Narka Jahannam.

Di' kakaw kugan sin bihan? haunu pakaw maglasig-lasig magkug kuyag puas daing han?


4.) AL-AZMU WAT TAKHTIYTUL MUSBIQU LIS TIFA`DATI MIN RAMADAAN.
In hika Upat:
Subay mu hinangun pang-gawguti sin pangatayan mu iban pagtagama mu pagplanu mu sin manga hinangun mu amuin biyadiin in kapusu', kahasil mu sin kapaiddahan ha Bulan Ramadan ini.
Upama niya: 
     laung mu ha bulan Ramadan ini maka upat ku tammatun bassahun in QUR`AN, pataurun ku in Sunnat, Zikir, Duwa'a ku, Magtaat aku kan Ina' iban kan Ama', Sumiyum aku tuktuk nila kahaba ku ubus sumambahayang atawa uwi' daing hapag tarawihan. In manga ini ammal salaggu'-laggu' subay muna planuhun(pagpikilan).

     Sumagawa' laung sin Arab "ALA ASAFIS SHADEED" amuin makasusa masakit pikilun in kamatauran Muslim bang bihaini magdaratung na in Bulan Ramadan in Paghandaan pagtagamahan planuhun bang Unu in Pagbukaan, Pagsahulan,bng Unu in mga kakaun Masarap bihuun, bng unu in mga babang hinangun, bng Unu in mga lamay masarap kaunun..dimatung in bulan Ramadan dyn ha mga maksud nya hasupaya Puh puUn in Napsu cin tau, in mga dayahan hasupaya nila kananaman n kyananaman cin mga miskin kailu magsandal hapdi..
     Paglubak sin kita tabiyah yaun in lamayta ha bukun bulan Ramadan istah Panit, pagdatung sin Bulan Ramadaan lawng ta ha bulan Ramadan ini subay Sapih sadja ibn Manuk in lamay subay ibn sadjja agal agal niya kaginisan na in Asal halawm pikilan ta, atas mangutang sumandah mag loan hasupaya madawhat ta in mga parakala yaun.

    In mga ini wayra sah niya sumagawah ayaw ta palibuhun dyn sin Parakalah pagmasusa ta bng Unu in ibadat Ammal subay ta Pataurun..


5.)AL-AZMUS SA`DIQU ALA IGTINA`MI AWQA`TIHI BIL AH`MAALIS SA`LEHATI.

In hika lima: Subay ta hinangun amuin pang gawguti sin pangatayan hapag parihala sin mga waktu sin bulan Ramadan ini hapag Ammal Saleh pag hinang Marayaw pag pataud sin ibadat pag taat pa ALLAAH SWT.

     Muramurahan Pa Abutun kita nyu pa BULAN RAMADAN salamat dyn hakatan Mudarat hasupaya luhaya kita nyu magpataud maglumbah lumbah mag Ammal ibadat.Patubtubun kuna sadja di sugpatan ku man INSHA`ALLAAH..!